Tolstoy'un Bisikleti

Michelangelo seksenli yaşlarının sonuna doğru "Ancaro Imparo" diyor. Türkçesi "hala öğreniyorum". Tarihte bir daha eşi görülmeyecek Sistina Şapeli'nin tavanını, Davut heykelini yapan en önemlisi Rönesans'ın habercisi olan Michelangelo söylüyor bunu.

32 yaşındaki beş kişiyi inceleyelim. İlk olarak Hukuk Fakültesini 31 yaşında bitirmiş ve evinin kirasını zor ödemeye yetecek maaşla hayır kurumlarında çalışan Hussein, ikinci olarak kağıt bardak satarak geçimini sağlamaya çalışan fakat çokta başarılı olamayan Ray, üçüncü olarak eşinden yeni boşanmış ve küçük kızı ile devletin verdiği işsizlik maaşı ile zor geçinen Joanne, dördüncü olarak eline resim yapmak için hiç fırça almamış Anna ve son olarak eline çizgi roman çizmek için hiç kalem almamış Stan...

32 yaşındaki bu beş kişinin farklı zaman dilimlerinde ve farklı yaşlarda geçirdiği değişimi inceleyelim. İlk olarak hukuk fakültesini 31 yaşında bitiren ve hayır kurumlarında çalışan Hussein'e bakalım. Hussein okulunu bitirdikten yaklaşık 15-16 yıl sonra ABD tarihin ilk siyahi başkanı oldu. Hussein Barack Obama. Hem de başkan olmak için genç sayılabilecek 48 yaşında. Bizlere göre geç sayılabilecek yaşta bitirdi okulunu fakat başkan olmak için de erken sayılabilecek yaşta seçimi kazandı. Sekiz sene başkanlık yaptıktan sonra 56 yaşında başkanlığı bıraktı. Başkanlığı devrettiği Trump ise 71 yaşında göreve başlıyordu. Halefinin başladığı yerden 23 yıl ötede.

İkinci olarak baktığımız kişi kağıt bardak satarak geçimini sağlayan Ray Kroc. 2017 yılı itibariyle 119 ülkede 34000'den fazla şubesi ile  yaklaşık 100 milyar dolar ciro yapan McDonald's'ın bugünkü halinin kurucusudur Ray. McDonalds kardeşlerden 50'li yaşlarının başında satın aldığı fast-food zincirini kısa sürede zirveye taşımıştı. Ellili yaşlarına kadar yaptığı işlerin neredeyse tamamında başarısız olan Ray 52 yaşında başarıyı yakalamıştı. 

Üçüncü kişimiz eşinden boşanmış ve devlet yardımı ile zor geçinen Joanne Kathleen Rowling. 32 yaşına kadar zihninde defalarca kurgulayıp hazırladığı Harry Potter kitabını tam 11 yayıncıya gönderdi fakat sadece birinden geri dönüş alabildi. Fakat kitap yayınlandıktan sonra 500 milyondan fazla satış sayısına ulaştı. Sadece kitaptaki karakterlerin oyuncaklarından yaklaşık 7 milyar dolarlık kazanç sağlandığı hesaplanmış. Sinema filmleri, tiyatroları, hatta Rowling'in kitabı yazarken aldığı notların yer aldığı kağıtlar açık arttırma ile satıldı. 32 yaşında işsiz ve beş parasız Rowling, Harry Potter efsanesinin ortaya çıkması ile Dünya tarihinin en etkili ve en yüksek gelir getirici (yaklaşık 25 milyar dolar) karakterini yaratmış oluyordu.

Dördüncü karakterimiz Anna, nam-ı diğer Büyükanne Moses. Moses değil 32 yaş, yetmişli yaşlarına kadar eline fırça almadı. Yetmişli yaşlarının sonunda resim yapmaya başladı ve yaptığı resimler öyle ilgili gördü ki 2006 yılında resimlerinden biri tam 1.2 milyon dolara satıldı. Leonardo Da Vinci'nin ilk resmini 18 yaşında yaptığını veya meşhur Çığlık resminin Edvard Munch tarafından ilk olarak 30 yaşında yapıldığını göz önüne alırsak Büyükanne Moses'in resme başlaması için vakit çok geç olarak düşünebiliriz.

Son olarak baktığımız kişi ise 40 yaşına kadar eline karikatür çizmek için kalem almamış Stan Lee. Bugün bildiğimiz onlarca Marvel kahramanının çizeri kendisi. Kırklı yaşlarından sonra çizmeye başlıyor. Biraz zor ikna ediyor patronları bu projenin tutacağına fakat bugün arkasında on milyar doların üzerinde piyasa değeri, onlarca süper kahramanı olan kocaman bir firma bırakıyor.

Bunların dışında yüzlerce, binlerce örnek sayabiliriz. İlk romanını 48 yaşında yayınlayan Umberto Eco mu, ikinci romanını 58 yaşında yazabilen Saramago mu çok geç kalmış? Zaman; 19 yaşında Faceook'u kuran Zuckerberg için mi çok erken yoksa 52 yaşında Mc Donald ile parlayan Ray için mi çok geç?

Zaman "an"lardan oluşuyor. Bu anı önemli kılan ise geçmişten biriktirdiklerimiz ve geleceğe yönelik hayallerimiz. Bu nedenle "an"ın yaşanmasında yaşın hiç bir önemi yok. İstediği kadar geç olduğunu söylesinler dinlemeyin kimseyi. Yetmişli yaşlarda resim yapmaya başlayan Büyükanne Moses veya 31 yaşında üniversite bitirip 15 sene sonra ABD'nin ilk siyahi başkanı olan Obama gelsin aklınıza. Boş verin kimin ne dediğini sadece ne istediğinize bakın. Okul mu okumak istiyorsunuz. Okuyun. Resim mi yapmak istiyorsunuz. Yapın. Kısa film çekin, spor yapın, fotoğraf kursuna gidin... Hiç bir şey için geç değil. Çünkü Michelangelo'nun dediği gibi her yaşta "hala öğreniyoruz".

Tolstoy tam 67 yaşında kendine hediye edilen bir bisikleti sürmeyi öğreniyor. 67 yıl boyunca hiç bisiklet sürmeyen Tolstoy'un bisiklet sürmesi epey ilgi çekiyor ve dahası o yaşta adamın bisiklet sürmesi şaşkın şaşkın izleniyor komşular tarafından. İşte bugün bizlere kavram olarak kalıyor "Tolstoy'un Bisikleti". "Hiç bir şey için geç değil" anlamına geliyor. 67 yaşında bile bisiklet sürmek istiyorsanız, bisiklet sürmeyi öğrenip sürebilirsiniz. Zaman hiç bir zaman geç değildir. Bir an evvel başlamak lazım.